Uitgesproken NUT!

In deze rubriek bespreekt een NUT-lid drie opmerkelijke uitspraken i.v.m. taal die hij of zij de afgelopen maanden heeft gehoord of gelezen. Deze keer: Carlo van der Meer en Katerina Lepkova van CLIC, TU Eindhoven.

 

Uitspraak:
4sterrenhotels

Waarzo: Expedia.nl (nieuwsbrief)
Hoezo: Samenstellingen zijn voor velen een nogal vervelend onderdeel van de Nederlandse spelling met veel te veel opties. Deze samenstelling vond ik persoonlijk erg innovatief, desalniettemin onjuist, aangezien de juiste spelling natuurlijk viersterrenhotels is. Marketing is hier waarschijnlijk belangrijker dan correct spellen. Het gebruik van daadwerkelijke sterren spreekt waarschijnlijk ook meer tot de verbeelding dan slechts het woord ‘sterren’ – dat kan ik begrijpen. De aanwezigheid van het nummer 4 vind ik echter opmerkelijk. Zijn we tegenwoordig te lui geworden om het aantal sterren te tellen? Qua creativiteit in ieder geval een echte 5 ***** samenstelling.

 

Uitspraak: Ongebreidelde haat jegens Sylvana Simons
Waarzo: Titel van een column in Dagblad De Limburger
Hoezo: De haat tegen omstreden politica Sylvana Simons is in de media grootschalig aanwezig en blijkbaar ‘ongebreideld’. Ongebreideld bestaat al meer dan zevenhonderd jaar in de Nederlandse taal en werd in de 13de eeuw voor het eerst aangetroffen als onghebreidelt. De term werd vooral gebruikt bij paarden met de betekenis ‘teugelloos’, ‘ongetemd’ of ‘ontembaar’, waarbij breidel ‘teugel’ betekent. De term is in de hedendaagse Nederlandse spreektaal nauwelijks meer terug te vinden en hij wordt eigenlijk alleen nog figuurlijk gebruikt. Fun fact: de Vlaamse vleessoort ‘breydelham’ heeft niets te maken met teugels of ongehoorzame paarden, maar is vernoemd naar de Vlaamse slager en verzetsstrijder Jan Breydel.

 

Uitspraak: There is a lettuce on the right side.
Waarzo: Cursus Nederlandse taal voor beginners
Hoezo: Tijdens de cursus Nederlands voor Beginners hebben we vaak momenten waarop we allemaal lachen om inventieve taaloplossingen en om het struikelen over woorden en zinnen. Eén van zulke momenten kwam toen ik vroeg hoe “Jan” de volgende zin kan vertalen: “Sla rechts af”. Na een poosje stilte, zei “Jan”: “I am just thinking about why there is a lettuce on the right side.”

(Carlo van der Meer & Katerina Lepkova, Center for Languages & Intercultural Communication, TU Eindhoven)