Henk Noorland werkt 30 jaar als NT2-docent voor het INTT (Universiteit van Amsterdam). In deze rubriek deelt hij opvallende teksten die hij de afgelopen jaren verzamelde.
Een bekende uitspraak van de Italiaanse filmmaker en regisseur Federico Fellini is: ‘Een andere taal is een andere kijk op het leven.’
Het is een oude maar nog steeds heel interessante vraag wat de culturen verschillend maakt. Hier ben ik het met Federico Fellini eens dat we naar de taal kunnen kijken. Een taal heeft veel invloed en is de spiegel van de menselijke relaties, gewoonten en culturele relaties.
Laten we kijken naar, bijvoorbeeld, vragen “Hoe gaat het?”. In de Verenigde Staten vragen mensen het veel, maar vaak wachten ze niet op een antwoord. In Nederland vragen mensen het elkaar maar dan wachten ze op een echt en kort antwoord. In Polen vragen mensen het vreemden niet, want het is meestal het begin van een langere discussie over hoe was jouw weekend/dag of hoe voel jij je. Volgens mij is het een goed beeld van de afstand die mensen houden tussen elkaar in verschillende culturen.
Sterker nog, er zijn woorden die niet vertaald kunnen worden. Het bekende voorbeeld is het Nederlandse woord “gezellig”. Vanzelfsprekend hebben Nederlanders een woord nodig voor hun belangrijke gewoonte van een vrije tijd in een cirkel van vrienden en familie.
Op het laatst kunnen de uitdrukkingen ons de relaties tussen culturen tonen. Veel Europese culturen hebben een naam voor een persoon die van een feest vertrekt zonder “doei” zeggen. Maar in het Verenigd Koninkrijk is het een “Irish exit”, in Duitsland de Poolse uitgang en in Polen… de Engelse uitgang. Dat laatste snap ik helemaal niet, maar de
twee eerste tonen een machtsrelatie en stereotypen tussen landen.
B.S.
Nederlands naar perfectie
Maart 2025
