Programma

Donderdag 14 maart

Dit programma vindt plaats in het centrum van Enschede, in de wijk Roombeek.

tijd activiteit locatie
14.30u Inloop met koffie, thee en iets lekkers Gastrobar Bij Rozendaal
15.00u- 17.00u Activiteit naar keuze:

 

  • – Rijksmuseum Twenthe
  • – Museumfabriek Auditorium
  • – Wijk Roombeek
  • – Museumfabriek
17.00u-21.00u Feestelijk drankje + diner Gastrobar Bij Rozendaal

 

Vrijdag 15 maart

Het gehele programma van vrijdag vindt plaats op de campus van de Universiteit Twente, gebouw Gallery/Designlab. Zie Bereikbaarheid & locatie voor meer informatie.

Als je in het inschrijfformulier koos voor deelname op vrijdag, ontvang je een aparte e-mail om je keuze op te geven voor het vrijdagprogramma..

tijd activiteit ruimtes
9.00-9.30u Inloop + registratie Hal Gallery
09.30 – 12.00u (10.45u koffie/thee) Themagroepen: verschillende ruimtes Gallery en Designlab
12.00 – 12.30u Groepsfoto Trap Gallery
12.30 – 13.30u Lunch Grand café en Middenplein
13.30 – 14.15u Plenaire sessie inclusief presentatie NUT-project in de kijker Ideate
14.15 – 16.15u Middagprogramma IDEATE, CONCEPTUALIZE, INFORM en INSPIRE, Learning & Teaching Lab
16.30 – 17.00u Afsluitende borrel Grand Café

 

 

Activiteiten donderdag 14 maart

 

Activiteit 1: Rijksmuseum Twenthe

Ga mee op een speciale rondleiding NT2! In navolging van het NT2-programma in het Rijks Museum in Amsterdam, heeft UT Language Centre een aantal jaren geleden samen met het Rijksmuseum Twenthe een NT2-rondleiding ontwikkeld voor NT2-leerders. In eerste instantie voor de eigen UT-lerenden, maar het concept bleek zo succesvol dat het Rijksmuseum Twenthe inmiddels ook NT2-rondleidingen verzorgt voor andere scholen in de regio Twente. Tijdens de rondleiding krijg je een indruk hoe NT2-studenten uitgedaagd worden om hun Nederlandse woordenschat uit te breiden door te kijken naar landschappen, kleuren te ontdekken, portretten en emoties te bespreken en over voeding en gewoonten te leren – allemaal onder begeleiding van een deskundige gids in de Schatkamer van het Rijksmuseum Twenthe.

 

Activiteit 2: Twents

Ontdek de intrigerende oorsprong van onze streektaal Twents tijdens een reis door de geschiedenis van het Nedersaksisch. Leer over de Indo-Germaanse, west-Germaanse en uiteindelijk Nedersaksische wortels, terwijl er verteld wordt over de bredere dracht van dialecten en de organisaties die zich op landelijk, regionaal en Europees niveau wijden aan het onderzoek van minderheidstalen. Van de unieke klanken en woorden in het Twents tot de humor geworteld in het noaberschap-verleden; ontdek de betekenis achter tradities zoals boomgaarden bij boerderijen en inwijdingsfeesten bij nieuwe huizen. De reis sluit af met een vertelling in streektaal, waarbij zelfs een sprookje van Godfried Bomans een geheel nieuwe dimensie krijgt.

“Ik komme heel geern noar oeluu hen um oe met te nemen in de wearld van oons plat, oons dialect. Het is ja veule oalder as oons ABN. Het hef meer woorden en meer klaanken. Deank mar es an het woord  “nöalen”. Het Twents is eeuwenoald, terwiel de eerste Nederlaandse spelling uut het begin van de 19de eeuw is. Samen kieke wiej noar de sagen en legenden en sprokies. En dan, wat zeg de EU van de streektalen, wat oonze universiteiten, wat de Nederlandse Taalunie? Woarumme is de warkwoordvervoeging in het Twents kats aans as in het Nederlands? Loat oe mar verrassen deur dizze streektaal met die prachtige specifieke humor.”  – Thea Kroese

 

Activiteit 3: De Museumfabriek

Laat je rondleiden in de wereld van De Museumfabriek, een interactief museum in het hart van Twente dat het boeiende verhaal vertelt van de eerste bewoners in deze streek tot de innovaties van vandaag. Het gebouw, herrezen uit de resten van een textielfabriek, ademt een unieke sfeer van oud en nieuw. Als het museum van ‘Wonderlijke Wetenschap’ biedt De Museumfabriek een mix van ‘harde’ wetenschappen zoals geologie en biologie, en ‘zachtere’ wetenschappen zoals archeologie, taal en geschiedenis.

 

Activiteit 4: Rondleiding Roombeek

Trek je wandelschoenen aan voor een rondleiding door de Enschedese wijk Roombeek. Met ambassadeurs ontdek je het rijke textielverleden dat nog steeds tastbaar is in het hedendaagse Roombeek, de tragiek van de vuurwerkramp op 13 mei 2000, de wederopbouwjaren en de unieke architectuur die de wijk haar unieke karakter geeft, die geliefd is in Enschede en die wereldwijd erkenning krijgt.

 

 

Middagprogramma vrijdag 15 maart

TIJD LOCATIE
IDEATE
13.30 – 14.15 uur PLENAIR: Welkom – Terugkoppeling ochtend – 30 JAAR NUT – Presentatie NUT-projecten in de kijker
IDEATE LEARNX INFORM INSPIRE LEARNING & TEACHING LAB
14.15 – 14.30 uur verplaatsing verplaatsing verplaatsing verplaatsing verplaatsing
14.30 – 15.15 uur Spraakherkenning opgelost?

Arjan van Hessen

workshop

Edubadges, de toekomst van flexibel onderwijs

 

presentatie & discussie

Inzicht in AI – toepassing, trends, toekomst

Kasper Maes

workshop

Taalbeleid in de praktijk

Jeroen van Engen
Ronald Ohlsen
Henriette Bult – Van de Boesenkool

presentatie & discussie

Digitale onderwijstools in het Learning & Teaching Lab

Evonne van Genderen
Céline Schouten
Robin van Emmerloot

Workshop

(Inschrijven niet meer mogelijk: max. aantal deelnemers bereikt)

Hoe inschrijven voor een workshop of presentatie?
Als je in het inschrijfformulier koos voor deelname op vrijdag, ontvang je een aparte e-mail om je keuze op te geven voor het vrijdagprogramma.
15.15 – 15.30 uur pauze & verplaatsing pauze & verplaatsing pauze & verplaatsing pauze & verplaatsing
15.30 – 16.15 uur Servicetool Academisch Nederlands: kennismaking met ‘struikelwoorden’

Serge Verlinde

presentatie

Introductie van de Cookery challenge + rondleiding Design Lab

Maartje Huinink

presentatie & rondleiding

(Inschrijven niet meer mogelijk: max. aantal deelnemers bereikt)

AI en schrijfvaardigheidsonderwijs

Ronald Ohlsen
Jane Mahoney

workshop

Taal, technologie & toegankelijkheid in het Caribisch gebied: Aruba

Frank van Splunder

presentatie

Hoe inschrijven voor een workshop of presentatie?
Als je in het inschrijfformulier koos voor deelname op vrijdag, ontvang je een aparte e-mail om je keuze op te geven voor het vrijdagprogramma.
16.15 – 16.30 uur verplaatsing naar Grand Café Gallery
16.30 – 17.00 uur Netwerkborrel

 

Beschrijving workshops & presentaties

 

Spraakherkenning opgelost?

  • Workshop
  • Arjan van Hessen – Utwente en Universiteit Utrecht
  • 45 minuten

Onderzoekers en in toenemende mate mensen uit het bedrijfslevens zijn de afgelopen decennia hard bezig geweest met Automatische Spraakherkenning (ASR). Ging het in de jaren negentig nog met losse woordjes en in het begin van de nieuwe eeuw met redelijk vaste zinnen (bv ik wil van A naar B), in de 10 jaar daarna werd ASR steeds beter en kon er steeds “natuurlijker” gesproken worden. En toen werd AI erg groot en sinds 1½ jaar is ASR eigenlijk voor de meeste, grotere talen een commodity geworden. Mensen zijn zeker nog wel iets beter omdat ze kunnen interpreteren en daarmee “fouten” van de spreker kunnen verbeteren, maar over het algemeen kun je stellen dat mens en machine het ongeveer even goed doen. Alleen… machines zijn veel en veel sneller en goedkoper, terwijl mensen juist in moeilijke omstandigheden (veel achtergrondlawaai, onduidelijke spreekstijl, buitenlands accent etc.) het nog steeds wel beter doen.

Dit opent de weg voor het echte gebruik van ASR. Het is uiteindelijk erg eenvoudig: je maakt of hebt een digitale opname; die laad je in het “systeem” en dan zeg je ”herken” deze opname in het Nederlands en er doen 2 tot 3 verschillende sprekers mee. Bij een opname van een uur moet je dan 5 tot 10 minuten wachten en dan heb je het resultaat.

In de workshop wordt ingegaan op hoe deze technologie nu werkt, waar ze allemaal voor gebruikt wordt, welke nieuwe ontwikkelingen we binnenkort nog mogen verwachten en uiteraard ook op de wijze waarop ze in het taalonderwijs gebruikt kan worden.

Transcriptie is soms het doel, maar veel vaker een middel om tot een tekstuele versie van het gesproken woord te komen. Het maakt het ontsluiten mogelijk/makkelijk, via automatische vertaling (AT) kan de audio-video file ook voor anderstaligen beschikbaar komen en bij veel data kun je allerlei statistieken loslaten op hetgeen men precies heeft gezegd. En uiteraard kan er nog veel meer. We zullen een aantal toepassingen ook laten zien.

In september 2022 kwam OpenAI met een opensourceherkenner: Whisper. Deze ASR kan ong. 100 verschillende talen herkennen, kan de herkenning vertalen naar het Engels en is vrij downloadbaar. Uiteraard zorgde dit voor groot enthousiasme onder spraaktechnologen en AI-experts, met als gevolg een hausse aan initiatieven om door te ontwikkelen aan Whisper. Zo kwam er afgelopen oktober WhisperX, waarmee diarizatie (geeft aan wanneer de ene spreker stopt en een ander doorgaat), betere tijdcodering (van wanneer tot wanneer werd elk woord precies gesproken) en een enorme snelheidsboost (een uur duurt nu op geschikte computers ong. 5 min. rekentijd) voor iedereen beschikbaar kwamen. En het houdt nog niet op!

Omdat de vraag naar goede en snelle ASR op universiteiten sterk toenam, is besloten om Whisper onder goede condities beschikbaar te maken via SURF. Iedereen met een SURF-account kan in principe de ASR gebruiken. Mooi, maar het bleek ook dat veel onderzoekers vertrouwelijk materiaal hebben dat niet zomaar over internet naar een herkenner gestuurd kan worden. Omdat Whisper ook gewoon te downloaden is, bleek dit een mooie oplossing. Je hebt als onderzoeker nu een breed scala aan mogelijkheden: snel en makkelijk via SURF, iets op de eigen universiteit of vakgroep of tenslotte op je eigen computer thuis. SURF is snel en thuis is langzaam, maar wel heel veilig.

In de workshop ga ik laten zien hoe je ASR kunt doen met SURF en op je eigen thuis-/werkcomputer.

Arjan van Hessen is werkzaam aan de UT en de UU en verbonden aan NOTaS, de Nederlandse Organisatie voor Taal- en Spraaktechnologie.
Voor een korte introductie van Arjan die gemaakt is met ASR, zie hier:
https://brs85.nl/werk/over-mij#voorgelezen-en-herkend-cv-tje

Als je deelneemt aan deze workshop, word je van harte uitgenodigd om iets voor te bereiden wat tijdens de workshop interactief besproken zal worden. Je ontvangt hiervoor een uitnodiging als je je hebt ingeschreven. Een laptop is nodig (NB: let op dat je op die laptop ASR mag gebruiken.)

 

Edubadges, de toekomst van flexibel onderwijs

  • Presentatie & discussie
  • Tilburg University Language Center
  • 45 minuten

Binnen het platform van Surf geeft het Language Center sinds de zomer van 2021 edubadges uit voor alle taalcursussen. De badges zijn een alternatief voor de papieren certificaten en geven gelegenheid om de cursussen van het Language Center te promoten. In deze korte presentatie wordt er toegelicht hoe het platform van de edubadges werkt, wat de voordelen én de valkuilen zijn en hoe het Language Center de badges gebruikt om het onderwijs flexibel in te richten.

 

Inzicht in AI – toepassing, trends, toekomst

  • Workshop
  • Kasper Maes (Radboud in’to Languages)
  • 45 minuten

Het afgelopen jaar kon niemand er om heen: AI was overal aanwezig. Tijd om eens de balans op te maken. Waar staan we nu eigenlijk met AI? Wat zijn de laatste trends & ontwikkelingen en welke impact hebben die op ons werkveld? In deze workshop ontdekken we samen hoe AI onze manier van werken verandert en verder kan gaan veranderen. Door AI te gaan zien als ‘Aanvullende Intelligentie’ ontstaat er bovendien een nieuw perspectief, een van mogelijkheden en kansen. In de workshop komen een aantal voorbeelden aan bod van hoe AI nu al in (taal)cursussen kan worden ingezet. En we kijken de toekomst in om te zien wat er mogelijk nog in het verschiet ligt. Heb je zelf al ervaring met de inzet van AI zoals ChatGPT/Bing/Bard, learning analytics of feedback tools? Dan mag je graag je ervaringen en best (en ook worst) practices delen. We eindigen met een virtueel glaasje pro-SECCO…

 

Taalbeleid in de praktijk

  • Presentatie en discussie
  • Jeroen van Engen, Ronald Ohlsen, Henriette Bult – Van de Boesenkool – Rijksuniversiteit Groningen
  • 45 minuten

Momenteel bereidt de RUG een nieuw taalbeleid voor dat aanhaakt bij de landelijke ontwikkelingen, zoals de Wet Internationalisering in Balans. De zgn. vernederlandsing in het hoger onderwijs heeft ook in Groningen grote gevolgen. Diverse faculteiten lopen al op de troepen vooruit en investeren reeds in algemene cursussen Nederlands en maatwerkcursussen Nederlands voor OBP en WP.

Het nieuwe taalbeleid zal in zoverre voortbouwen op het vorige taalbeleid dat de inzichten en de instrumenten die dit beleid heeft voortgebracht in principe kunnen worden ingezet om voor meer duidelijkheid te zorgen over wat er nu precies aan taalniveaus per functie wordt verwacht.

In onze workshop zouden we graag willen presenteren wat we in het kader van het vorige taalbeleid hebben ontwikkeld (taalmatrix, terminologiedatabase), en hoe we dit ons inziens verder kunnen ontwikkelen. Daarnaast zouden we graag in gesprek gaan met de deelnemers van de verschillende instellingen om vergelijkbare middelen en situaties te bespreken, en te brainstormen over een aanpak om de consequenties van het nieuwe beleid op een positieve manier voor het voetlicht te brengen.

 

Digitale onderwijstools in het Learning & Teaching Lab

  • Workshop
  • Evonne van Genderen / Céline Schouten / Robin van Emmerloot (UTwente)
  • 90 minuten

In het hart van de Universiteit Twente bevindt zich het Learning & Teaching Lab (LTL), een ruimte die niet alleen is ontworpen als een centrum voor de onderwijsgemeenschap, maar ook als een broedplaats voor inspiratie en samenwerking. Het LTL streeft naar het bieden van een veilige en ondersteunende omgeving om nieuwe concepten, tools en technologieën uit te proberen. In deze interactive workshop worden vier digitale tools gepresenteerd die de kracht van moderne technologie in het onderwijs benadrukken: podcasts, pencasts, opnames met een lightboard en virtuele realiteit (VR).

In een tijd waarin lezen niet altijd de voorkeur geniet, biedt het luisteren naar een podcast een alternatieve en boeiende manier om kennis over te brengen. Docenten en taalexperts kunnen podcasts gebruiken voor inspiratie, educatie en zelfs entertainment, waardoor de leerervaring voor studenten wordt verrijkt. Pencasts bieden een interactieve benadering van het uitleggen van concepten en processen. Door bestaande documenten of afbeeldingen te annoteren of op een blanco pagina te schrijven en te schetsen, kunnen docenten complexe ideeën duidelijk en boeiend overbrengen. Het lightboard fungeert als een verlicht krijtbord voor het opnemen van video-lessen. Docenten kunnen zich naar hun publiek richten terwijl hun aantekeningen en illustraties voor hen oplichten. En VR biedt een veilige gesimuleerde leeromgeving waarin studenten hun presentatievaardigheden kunnen oefenen voor een interactief virtueel publiek.

In het Learning & Teaching Lab maak je niet alleen kennis met deze digitale tools, maar brainstormen we ook over hoe ze bij kunnen dragen aan ons taalonderwijs.

 

Servicetool Academisch Nederlands: kennismaking van beginnende studenten met ‘struikelwoorden’

  • Presentatie
  • Serge Verlinde – Universitair Talencentrum KU Leuven
  • 45 minuten

Instromende studenten, generatiestudenten en zij-instromers worden geconfronteerd met de academische taal, gekenmerkt door complexe structuren en impliciete verbanden, maar ook door het gebruik van ‘struikelwoorden’. Dat zijn zowel domeinspecifieke termen als subtechnische woordenschat (bv. accuraat, adequaat, pertinent …) in cursusteksten, readers en hoorcolleges. Studenten kennen dit specifieke taalregister bij instroom nog onvoldoende. StAN (Servicetool Academisch Nederlands) wil studenten snel en efficiënt vertrouwd maken met academische taal – en meer specifiek academische woordenschat – en dit op een manier die deep level learning bevordert. Studenten krijgen geïndividualiseerde feedback en specifieke oefenkansen om hun academische taalbeheersing te verbeteren, maar ook docenten worden bewust gemaakt van de specifieke taal die zij zelf hanteren. StAN combineert softwaretoepassingen die zowel het onderwijsproces (docentniveau) als het leerproces (studentniveau) van de academische woordenschat optimaliseren en interactief maken. Deze presentatie toont de mogelijkheden van StAN binnen het hoger onderwijs.

In deze presentatie wordt in drie delen ingegaan op de online toepassingen en de mate waarin taal en technologie gekoppeld worden om de toegankelijkheid van didactisch materiaal te verbeteren:

  • taal (Wat beschrijven we?)
  • technologie (Welke technologie kunnen we inzetten? Low tech en/of high tech)
  • toegankelijkheid (Hoe kunnen we die technologie concreet inzetten? Low tech is hoe StAN is ontworpen, high tech is wat je van ChatGPT bv. mag verwachten.)

 

Introductie van de Cookery challenge + rondleiding Design Lab

  • Presentatie en rondleiding
  • Maartje Huinink
  • 45 minuten
  • (Inschrijven niet meer mogelijk: max. aantal deelnemers bereikt)

De Cookery is een werkvorm die in het Design Lab is ontwikkeld en wordt gebruikt. Met de Cookery ga je aan de slag met de benadering ‘Responsible Futuring’. Deze benadering helpt je bij het verkennen van verschillende toekomstscenario’s voor maatschappelijke vraagstukken en biedt mogelijkheden om ervan te leren.

De uitdagingen rond maatschappelijke vraagstukken zijn met elkaar verbonden: oplossingen die vandaag werken, kunnen morgen nieuwe problemen veroorzaken. Wat in de ene context goed werkt, kan in een andere context falen. Met de Cookery krijg je praktische tools om vanuit diverse perspectieven naar een vraagstuk te kijken en ‘hands-on’ aan de slag te gaan met het tastbaar maken van een mogelijke toekomst aan de hand van een challenge. Maartje Huinink legt het principe van de Cookery uit. Daarna volgt een rondleiding door de inspirerende omgeving van het Design Lab.

 

AI en schrijfvaardigheidsonderwijs

  • Workshop
  • Ronald Ohlsen, Jane Mahoney – Rijksuniversiteit Groningen
  • 45 minuten

AI wordt vaak gezien als een bedreiging in plaats van als een mogelijkheid om het schrijfvaardigheidsonderwijs te verbeteren. En dat terwijl AI uitstekende middelen kan bieden bij het schrijven van teksten, mits zij op de juiste manier wordt aangewend. Wat dat betekent voor schrijfvaardigheidsonderwijs wordt op dit moment overal op de wereld onderzocht.

Steeds duidelijker wordt onder meer dat opdrachten die tijdens schrijfvaardigheidscolleges worden gegeven zich niet moeten beperken tot het afleveren van een goede tekst alleen. Veel meer zullen ze moeten gaan over zaken als kritisch denken en nauwkeurig formuleren wat je zelf precies bedoelt, zaken dus die we nooit en te nimmer aan de computer over kunnen laten als we de controle over ons gedachtegoed niet willen verliezen.

In deze workshop willen we aan de hand van verschillende stellingen samen met de deelnemers in kaart brengen op welke manier AI in verschillende situaties het schrijfvaardigheidsonderwijs mogelijkerwijs kan verbeteren. Leerdoelen, differentiatie en manieren van toetsen zullen daarbij centraal staan.

 

 

Taal, technologie & toegankelijkheid in het Caribisch gebied: Aruba

  • Presentatie
  • Frank van Splunder – Linguapolis, Antwerpen
  • 45 minuten

Aruba heeft twee officiële talen: Nederlands en Papiaments. Het Papiaments is de thuistaal van de meerderheid van de bevolking, maar moet opboksen tegen vooroordelen. Het Nederlands heeft meer prestige en om toegang te krijgen tot het (hoger) onderwijs is kennis van het Nederlands noodzakelijk. Dit is een probleem omdat het Nederlands voor de meeste Arubanen een vreemde taal is. De andere dominante talen op Aruba zijn Engels en Spaans. Uit gesprekken met taaldocenten blijkt dat zij voorstander zijn van meertaligheid in het onderwijs (d.w.z. Papiaments, Nederlands, Engels, Spaans). Technologie (m.n. digitalisering) kan een bijdrage leveren om de toegankelijkheid van geschreven bronnen te vergroten en om de taalvaardigheid van de studenten op Aruba te verbeteren.